Renta chorobowa to potoczne określenie renty z tytułu niezdolności do pracy – częściowej lub całkowitej. Mogą starać się o nią osoby, które utraciły zdolność do wykonywania obowiązków zawodowych na swoim stanowisku, a ich stan zdrowia nie ulegnie poprawnie również po podjęciu innej pracy. Całkowitą niezdolność do pracy orzeka się wówczas, gdy schorzenie nie pozwala na podjęcie żadnej pracy. Natomiast niezdolność częściowa dotyczy osób, które utraciły możliwość do pracy zgodnej z wykształceniem i doświadczeniem zawodowym. ZUS przewiduje również sytuację, w której osoba wymaga opieki innej osoby – wówczas dochodzi do tzw. niezdolności do samodzielnej egzystencji. Dla osób, które starają się o przyznanie świadczenia najważniejsze jednak pozostaje pytanie – ile wynosi renta chorobowa?
Jak ZUS oblicza wysokość renty chorobowej?
ZUS ustala wysokość renty chorobowej na podstawie kilku czynników: części socjalnej (jednakowej dla wszystkich), stażu pracy oraz wysokości wynagrodzenia. Najpierw ustala się wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Wysokość świadczenia stanowi sumę następujących wartości:
- 24% kwoty bazowej, czyli przeciętnego średniego wynagrodzenia pomniejszonego o składki ZUS (pod uwagę bierze się wysokość składek z poprzedniego roku kalendarzowego); wysokość aktualnej kwoty ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w „Monitorze Polski”
- po 1,3% podstawy wymiary renty za każdy rok składkowy
- po 0,7% podstawy wymiaru renty za każdy rok nieskładkowy
- po 0,7% podstawy wymiaru renty za każdy rok, którego brakuje do osiągnięcia 25 lat ubezpieczenia – liczone od dnia złożenia wniosku o rentę do osiągnięcia wieku emerytalnego obowiązującego dla kobiet
Pierwsza wartość to część socjalna (obowiązująca wszystkich ubezpieczonych), natomiast kolejne są obliczane indywidualnie dla każdego rencisty.
Ile wynosi renta chorobowa przy częściowej niezdolności do pracy? Wysokość takiego świadczenia stanowi 75% renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Kto dostanie rentę chorobową?
Zły stan zdrowia to za mało, aby otrzymać świadczenie z tytułu niezdolności do pracy. Uprawnienia do renty otrzyma wyłącznie osoba ubezpieczona, przy czym staż wymaganego okresu ubezpieczenia jest zależny od wieku, w którym doszło do pogorszenia zdrowia (tj. nastąpiła niezdolność do pracy).
Minimalny okres ubezpieczenia wynosi:
- 1 rok – gdy osoba utraciła zdolność do pracy przed ukończeniem 20 roku życia
- 2 lata – gdy osoba utraciła zdolność do pracy w wieku od 20 do 22 lat
- 3 lata – gdy osoba utraciła zdolność do pracy w wieku od 22 do 25 lat
- 4 lata – gdy osoba utraciła zdolność do pracy w wieku od 25 do 30 lat
- 5 lat – gdy osoba utraciła zdolność do pracy w wieku powyżej 30 lat
W ostatnim przypadku wymagane jest, aby 5-letni okres ubezpieczenia przypadał w ciągu ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o rentę lub utratą zdolności do pracy. Minimalne okresy ubezpieczenia nie obowiązują osób, które podupadły na zdrowiu w wyniku wypadku, do którego doszło w drodze z pracy lub do pracy.
